Dünyanın en büyük teleskobu ama ne için?

Çin, 3 yıllık bir deneme ve test ile geçen sürenin sonunda dünyanın en büyük ve en hassas radyo teleskobunu dünyaya tanıttı. 500 metre çapındaki Küresel Diyafram Radyo Teleskobuanlamına gelen “FAST” ile anılan, devasa küre şeklindeki teleskop, evrenin oluşumunu ve gelişimini gözlemleyerek uzayın sırlarını ortaya çıkaracak. Başka bir deyişle, uzaylıları arayacak.

FAST’ın lakabı ise “Gökyüzünün Gözü” veya “Cennetin Gözü” anlamına gelen “Tianyan”.

Çin Resmi Haber Ajansı Xinhua’da yapılan açıklamaya göre, Çin’in Guizhou eyaletine bağlı ve yerleşimden uzak bölgesi Pingtang’da bulunan teleskobun inşaatına 2011 yılında başlandı. FAST, yarım kilometre uzunluğundaki çapıyla dünyanın en büyük çanak radyo teleskobu.

Teleskop, yaklaşık 2000 mekanik vinçle yerleştirilmiş 4400’den fazla alüminyum panelden oluşuyor ve şu anda dünya üzerinde çalışan herhangi bir radyo teleskobundan 2,5 kat daha hassas olması sebebiyle dünyanın en hassas teleskobu.

Pekin Üniversitesi’nde astronomi ve astrofizik dalında çalışan bilim adamı Li Keija, FAST’ı “bilim adamlarının henüz bilinmeyen yıldızları, kozmik olayları ve evrenin işleyişini keşfetmeye hatta dünya dışındaki yaşamları da tespit etmeye yarayacak bir teleskop” olarak tanımladı.

Teleskop, titreşen yıldızları (pulsar) ve elektromanyetik radyasyon ışınları yayan yüksek derece manyetize nötron yıldızlarını aramak için kullanılacak. FAST, 2017’den bu yana yapılan testler esnasında bu yıldızlardan 2 tane ve deneme testlerine başladığından beri de toplamda 102 tane yıldız keşfetti. Bu sayı, aynı dönemde Amerika ve Avrupa’da keşfedilen pulsar sayısından çok daha fazla. FAST ayrıca yaklaşık 5 yıl sürecek iki gökyüzü araştırması yapacak. Tüm bu verileri analiz etmek ise 10 yıl sürecek.

Yapılan bir basın açıklamasına göre, teleskobun inşaatı için yakın çevrede yaşayan yaklaşık 7000 kişi o çevreden taşınmak zorunda kaldı ve aynı zamanda FAST’ın çevresine çok sayıda ziyaretçi ve turist çekeceği düşünülen bir astronomi temalı park inşa edildiği söyleniyor.

Bazı haberlere göre Çin, çok az sayıda radyo astronomu olduğu için teleskopu dahili olarak çalıştırmakta sorun yaşıyor ve uluslararası işe alım çalışmaları yapıyor. Ancak bu teleskopla çalışmaya engel olabilecek nedenlerden biri de teleskopun şehre çok uzak olan konumu.