Yeni başlayanlar için kompost rehberi
Evde kompostlama, atıkların gübreye dönüştürülmesi demektir. Bu, sadece yemek artıkları ve bahçe atıklarını bertaraf etmenin sürdürülebilir bir yolu olmakla kalmaz, aynı zamanda bitkilerinin seveceği birinci sınıf bir gübre ortaya çıkarır. Ayrıca kompost yapmak için devasa bir bahçeye ihtiyacın yok, küçük bahçeler ve balkonlarda bile kompost yapabilirsin!
Nereden başlayacağından tam olarak emin değilsen, yeni başlayanlar için kompost yapmaya yönelik yararlı bir başlangıç kılavuzu oluşturduk. Hadi başlayalım! :)
Yılın hangi zamanı kompost yapabilirim?
Cevap veriyoruz; her zamanı! Kompostlama, yıl boyunca süren bir faaliyettir. İngiltere Kraliyet Bahçıvanlık Derneği'ne (RHS) göre, yazın sonundan kışın başlarına kadar olan süre kompost yapımı için en uygun zamandır. Kış aylarında bile, altı ayda gelişen bir kompost yığını elde edebilirsin.
Kompost yapmak için uygun bir noktayı nasıl seçerim?
Mükemmel yeri seçmek gerçekten bu işin kilit noktalarından biridir. Kompost yığınını veya kabını sıcaklık ve nemde çok fazla değişikliğe maruz kalmayan bir yere yerleştirmek en iyisidir. Çünkü atığı komposta dönüştüren mikroorganizmalar sabit koşulları tercih ederler. Güneşli günlerde kurumasını veya yağışlı havalarda doygun hale gelmesini önlemek için kısmen gölgeli bir yer seçmek en iyisidir. Yığınını veya kompost kutunu doğrudan toprağa yerleştirmek de tavsiyeler arasındadır. Kompost yığınını ya da kutunu kaldırım döşemelerinin üzerine yerleştirmek cazip gelebilir, ancak içeriklerin mutfak atıklarını ayrıştırma işini yapan solucanlar, böcekler ve toprakta yaşayan mikroplar için erişilebilir olması çok önemli olduğundan doğrudan toprağa yerleştirerek çok daha iyi sonuçlar elde edebilirsin.
Nasıl bir kompost kutusu tercih etmeliyim?
Kompostlama kapları, amaca uygun hale getirilmiş ahşap paletlerden kompakt plastik kutulara kadar tüm şekil ve boyutlarda olabilir. İngiltere Kraliyet Bahçıvanlık Derneği'ne (RHS) göre bir metreküp veya daha fazla kapasiteye sahip kutuları en iyi sonucu veriyor. Hatta kompostu hayatının bir parçası haline getirmeyi düşünenler için bir gübreye dönüşen diğeri de yeni kompost yığınını biriktireceğin iki kutu sahibi olmanı öneririz.
“Çok isterim ama yerim yok.”
Bahçende yer yoksa ya da hiç bahçen yoksa da bu sorun değil. Küçük bir karton kutu ile kendine en uygun ve en basit kompost yöntemini seçebilirsin. Tüm meyve ve sebze atıklarınızı karton kutuya doldur ve dolduğunda kutuyu toprağa göm ve çürümeye bırak.
Yeşil ve kahverengi dengesi
Yumuşak yeşil malzemelerden odunsu kahverengi malzemeye doğru dengeyi sağlamak, bakteri ve mikroorganizmaların işlerini yapmalarını sağlamanın anahtarıdır. Sebze atıkları, biçilmiş çimler ve yabani otlar gibi nemli yeşil malzemeleri yarı yarıya oranda kurumuş çiçek dalları gibi kahverengi ve odunsu yapıda kuru samanımsı malzemelerle karıştırmak kompostunun hızını artıracak ve sana en iyi gübreyi verecektir. Samanı nereden bulacağım diye de endişelenme! Ezilmiş gazete, yırtılmış karton ve dükkândan satın alınan samanlar da işe yarıyor.
Hızlandırma
Kompostunun çürümesini hızlandırmak mı istiyorsun? Yığının veya kutunun içeriğini karıştır veya çevir. Ya da uzun bir çatal yardımı ile tüm kompostu dışarı çıkar, karıştırdıktan sonra tekrar doldur. Kompostu döndürmek süreci hızlandıracağı gibi gübrenin kalitesini de artırır.
Olduğunu nasıl anlayacağım?
Olgun bir kompost elde etmek altı ay ile iki yıl arasında sürer. İngiltere Kraliyet Bahçıvanlık Derneği'ne (RHS) göre, rengi ve dokusundan olgunlaştığını anlayacaksın: "Ufalanan toprak benzeri bir dokuya sahip koyu kahverengi, nemli bir yapı ve ormanlık araziyi andıran bir koku."
Yaygın kompost sorunlarının kolay çözümleri
Kompost kutun kuru ve küflenmiş mi? Su veya yeni biçilmiş çim ekle.
Kompostun çok mu akışkan? Daha fazla kahverengi malzeme ekle.
Kompostun çok mu kuru? Daha fazla yeşil malzeme ekle.
Sinekler? Nem seviyelerinin çok yüksek olmadığından emin olmak için mutfak atıklarını bahçe atıklarıyla kapladığından emin ol.
Akbank Kariyer sitesindeki tüm içerikler bilgilendirmeye yöneliktir ve kişiye özel çözüm özelliği taşımamaktadır. Burada sunulan bilgilerin kesin doğruluğu garanti edilmemektedir. Bu sitedeki bilgiler konunun uzmanına danışmadan uygulanmamalıdır.
-
Bedenlerimizde taşıdığımız teknoloji
Trans-human çağı, biohacking, implantlar, giyilebilir teknoloji, akıllı sistemler… Yepyeni bir çağ başladı ve bu çağ bize teknolojiyi bedenlerimizde taşımayı sunduğu kadar teknoloji sayesinde bedenlerimizin ömrünü uzatmayı da sunuyor.
-
Burcu Arslan: “Dünya bir düştür ve ben okuyarak bu düşü büyütüyorum”
Okumanın bir hobi veya iş değil, nefes almak ve su içmek gibi bir ihtiyaç olduğunu düşünen Burcu Arslan, kitap sevgisi ile beraber gelişen blog girişimini anlatıyor.
-
Genç gönüllüler buraya: Şehrin İyi Hali
“Şehrin İyi Hali” genç gönüllülük projesi ile tüm Türkiye’den üniversiteli gençleri, sivil toplum kuruluşları işbirliği ile düzenlediğimiz sosyal sorumluluk projelerinde gönüllü çalışmaya ve ardından düzenlediğimiz konserde Akbank’ın misafiri olmaya davet ediyoruz.